از صندوق‌های خانوادگی تا صندوق‌های سرمایه‌گذاری

چکیده‌ای از مطالب آموزشی آکادمی هوش مالی در برنامۀ رادیویی «روز مبادا»

دردسرها، فرایند و شروع دریافت تسهیلات باعث شده بسیاری افراد به راه‌اندازی صندوق‌های خانوادگی روی بیاورند و با وام‌های قرض‌الحسنۀ دورهمی گرهی از مشکلات خود باز کنند. بعضی دیگر هم استدلال می‌کنند که چون پس‌اندازکنندگان خوبی نیستند با عضو شدن در این صندوق‌ها به نوعی خود را مجبور به پس‌انداز می‌کنند. اما آیا از نگاه سواد مالی این وام‌ها واقعاً قرض‌الحسنه هستند و پس‌انداز اعضا با این روش، پس‌اندازی منطقی است؟ 

واقعیت این است که قرعه‌کشی در صندوق‌های خانوادگی، عضو نیازمند را شناسایی نمی‌کند. به همین دلیل، در آموزه‌های سواد مالی تأسیس صندوق یاری و کنار گذشتن درصد مشخصی از درآمد برای کمک به دیگران پیشنهاد می‌شود. بنابراین وام‌های صندوق خانوادگی‎، قرض‌الحسنه محسوب نمی‌شود چون مبلغ مدنظر الزاماً به عضو نیازمند صندوق تعلق نمی‌گیرد. 

در آموزه‌های سواد مالی توصیه شده افراد با هر بار دریافت حقوق و دستمزد، آن را به سه صندوق پس‌انداز، صندوق روز مبادا و صندوق یاری دیگران تخصیص دهند. 

در پاسخ به سؤال دوم و نگاه پس‌اندازی به این صندوق‌ها باید دو نکته را در نظر گرفت: 

  1. گاهی مدت زمان دریافت نوبت سه سال یا بیشتر طول می‌کشد. با در نظر گرفتن زمان و تورم، این نوع پس‌انداز منطقی نیست و ارزش مبلغ قسط اول با قسط آخر دستخوش تغییرات بسیاری شده است. برای مثال، ارزش پول در سال 1399 چهار برابر کمتر از سال 1397 بود. 
  2. ما برای اهداف پس‌اندازی‎مان، صندوق پس‌انداز در نظر می‌گیریم. در صندوق‌های خانوادگی اما زمانی که قرعه به نام ما می‌افتد، ممکن است پول را برای کالاها و خدماتی خرج کنیم که برای‌شان برنامه‌ریزی نکرده بودیم. 

در آموزه‌های سواد مالی توصیه شده افراد با هر بار دریافت حقوق و دستمزد، آن را به سه صندوق پس‌انداز، صندوق روز مبادا و صندوق یاری دیگران تخصیص دهند. در صندوق پس‌انداز، پول به صورت سرمایه‌گذاری نگهدای می‌شود. بهترین روش هم خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. بسیاری از این صندوق‌ها درآمد ثابت هستند، ریسکی ندارند، با شاخص بورس دچار نوسان نمی‌شوند و با مبالغ کم هم می‌شود آن‌ها را خریداری کرد. عموماً پیشنهاد می‌شود که افراد به صورت مستقیم وارد بورس نشوند، چون همه از تحلیل بنیادین و تکنیکال سر درنمی‌آورند و تغییرات شرکت‌ها را دنبال نمی‌کنند. در حالی که افراد متخصصی مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند و این کار را برای ما انجام می‌دهند. همچنین، برای کمک به دیگران هم درصدی از درآمد ماهانه به صندوق یاری تعلق می‌گیرد. بنابراین، از نگاه سواد مالی فرایندها و سازوکارهای صندوق‌های خانوادگی به درستی طراحی نشده است. بیشتر این فرایند آسیب‌زننده است و بی‌دلیل افراد را بدهکار می‌کند. 

* «روز مبادا»، برنامۀ رادیویی ده‌قسمتی و حاصل همکاری مشترک آکادمی هوش مالی و رادیو گفت‌وگو است. این مطلب خلاصه‌ای از قسمت هشتم با عنوان «سرمایه‌گذاری در صندوق‌های خانوادگی» است که می‌توانید از اینجا بشنوید. 


هشتگ‌های مرتبط


نظر خود را بنویسید

مطالب پیشنهادی