عصر یکی از روزهای بهاری آوریل سال 2008، اعضای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه یا همان OECD، معروف به باشگاه کشورهای ثروتمند، در حال ورود به مقرشان در پاریس هستند. نمایندگان کشورهای عضو، یکی یکی از راه می‌رسند و نشست آغاز می‌شود. محور برنامه‌ها یک چیز است؛ «سواد مالی».

به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای اقتصادی جهان، که دامنه نفوذ حرف‌ها و نظرات‌شان، در ورای کشورهای عضو نیز گسترده است، می‌خواهند بدانند چطور می‌توانند توجه‌ها را به سمت سواد مالی و اهمیت آن جلب کنند. بررسی‌های فراوان علمی و عملی آن‌ها، به ویژه، پروژه جامع انجام‌شده در زمینه آموزش سواد مالی در سال 2002، اهمیت اساسی سواد مالی را به عنوان ستون خیمه اقتصاد کشورها، آشکار ساخته است. امری که اقدامات وسیع‌، همه‌جانبه و گسترده آن‌ها را طلب می‌کند.

حاصل گفت‌و‌گو‌ها و هم‌فکری‌ها، تشکیل نهادی با عنوان «شبکه بین‌المللی آموزش مالی» است. شبکه‌ای متشکل از 240 نهاد عمومی از 100 کشور جهان؛ نهادهای قدرتمندی چون بانک‌های مرکزی، وزارتخانه‌های مالی و آموزش و پرورش. اعضا توافق می‌کنند هر سال، دو بار، دور هم جمع شوند، تجربیات‌شان را به اشتراک بگذارند و با جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه و تحلیل سیاست‌ها، تصمیم‌‌های جدیدی اتخاذ کنند.

خلاء داده‌ها

هر چیزی که قابل اندازه‌گیری نباشد، قابل کنترل نیست؛ و هر چیزی که قابل کنترل نباشد، قابل مدیریت نیست. پس ترویج سواد مالی و مدیریت این فرهنگ‌سازی گسترده، نیازمند پیش‌نیازی بود به نام اطلاعات. مشکل دقیقاً همین‌جا بود؛ نبود اطلاعات دقیق، بین‌المللی و قابل مقایسه در مورد سطح سواد مالی.

در نتیجه، شبکه، از همان سال 2008 دست به کار می‌شود. تمام ابزارهای اندازه‌گیری سواد مالی استفاده‌شده تا آن زمان، بررسی و بهترین آن‌ها انتخاب می‌شود. سؤالاتی که بتواند در سطح بین‌المللی استفاده شود، استخراج می‌گردد و در نهایت پرسشنامه‌ای با 35 سؤال تدوینی شکل می‌گیرد. پرسشنامه‌ای برای سنجش سواد مالی مردم، با تحصیلات و سطوح درآمدی متفاوت، با ترکیب سؤالاتی که آگاهی، دانش، مهارت، نگرش و رفتارهای مالی لازم برای تصمیم‌گیری صحیح مالی و در نهایت دستیابی به رفاه مالی شخصی را می‌سنجد.

به منظور افزایش دقت و مقایسه‌پذیر کردن نتایج پرسشنامه، کتاب راهنمایی درباره روش نمونه‌گیری، اندازه نمونه و سن پاسخ‌دهندگان (18 تا 79 سال) تدوین می‌شود. پس از طراحی پرسشنامه، 13 کشور شامل ارمنستان، جمهوری چک، استونی، آلمان، مجارستان، ایرلند، مالزی، نروژ، پرو، لهستان، آفریقای جنوبی و بریتانیا در اواخر سال 2010 و کشور آلبانی در سال 2011 پیشتاز شدند و این پرسشنامه را به صورت آزمایشی در کشورشان به اجرا درآوردند.

از سال 2011 تا 2014، 30 کشور دیگر، سطح سواد مالی مردم‌شان را با این پرسشنامه می‌سنجند. نتایج کار به رهبران گروه جی 20 ارائه می‌شود و ‌آن‌ها در سپتامبر 2013، در نشست خود، به شدت از این پرسشنامه استقبال و از استفاده گسترده آن حمایت می‌کنند.

و این‌گونه، پرسشنامه سنجش سواد مالیِ سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، که در سال 2008، از قلب پاریس، شروع به ضربان می‌کند، خیلی زود در کشورهای گوناگون جهان طنین‌انداز می‌شود. پرسشنامه‌ای برای تحقق این اهداف: سنجش اولیه از سطح ملی سواد مالی به منظور ایجاد پایه و اساسی برای راهبردهای ملی یا برنامه‌های خاص، شناسایی گروه‌های جمعیتی دارای بیشترین نیاز به سواد مالی، امکان تکرار اندازه‌گیری سواد مالی برای شناسایی تغییرات در طول زمان و مقایسه سطح سواد مالی هر کشور با سایر کشورها.