درآمد نامنظم و مدیریت مالی شخصی
چکیده‌ای از مطالب آموزشی آکادمی هوش مالی در برنامۀ رادیویی «روز مبادا»
هر چند داشتن شغل ثابت، درآمد ماهانه و برنامۀ منظم، تداعی‌کنندۀ احساس امنیت مالی است، سبک‌های شغلی دیگری هم وجود دارند که روال مشخص و باثباتی در کسب درآمد و ورود نقدینگی ندارند. استخدام، خویش‌فرمایی، کارفرمایی، دستمزدبگیری و کار پروژه‌ای، پنج سبک شغلی مختلف است و بر اساس آموزه‌های سواد مالی، هیچ یک بر دیگری ارجحیت ندارد. افراد بر مبنای اقتضای زندگی، استعدادها و علایق‌شان، یکی از سبک‌ها را انتخاب کرده و ارزش‌آفرینی می‌کنند.
هر یک از این پنج سبک شغلی مزایا و معایبی دارند و نمی‌شود آن‌ها را ارزش‌گذاری کرد. برای مثال در حالت استخدام، زمان کارمند تحت کنترل کارفرما و سازمان است و عملکرد خوب، دستمزد اضافی و پاداش را به دنبال دارد. در حالت خویش‌فرمایی اما زمان دست صاحب کسب‌وکار است اما دستمزد، ثابت و مشخص نیست.
هر چند هیچ یک از پنج سبک شغلی بر دیگری اولویت ندارد، سواد مالی طی کردن مسیر شغلی را توصیه می‌کند. برای مثال، در دوران جوانی و ابتدای زندگی شغلی، استخدام گزینۀ بهتری است چون ریسک‌های زندگی را پوشش می‌دهد. فردی که استخدام شده، مهارت‌های کاری را می‌آموزد و فعالیت‌هایی مثل بیمه و شهرداری جزء مسئولیت‌های شرکت است. بعد از آنکه فرد در دورۀ استخدام، کار و مهارت‌ها را به خوبی فراگرفت، می‌تواند سراغ خویش‌فرمایی برود. مثلاً اگر تحصیلات کسی در رشتۀ حقوق است، در دورۀ استخدام کارشناس حقوقی شرکتی می‌شود و در در دورۀ خویش‌فرمایی، خودبرای باز کردن دفتر وکالت اقدام می‌کند. مثال دیگر، پزشکی است که در استخدام بیمارستان است یا مطب خود را راه انداخته است. اگر پزشک و وکیل در دورۀ خویش‌فرمایی موفق باشند، می‌توانند در ادامۀ مسیر شغلی، کسب‌وکار خود را تأسیس کنند. یعنی وکیل، مؤسسۀ حقوقی راه انداخته و چند وکیل دیگر را به استخدام درآورد. اگر در این فرایند تأسیس کسب‌وکار، نوآوری اتفاق رخ، به این افراد به کارآفرین تبدیل می‌شوند.
کار پروژه‌ای یکی دیگر از سبک‌های شغلی است. اگر وکیلی فقط پرونده‌های حقوقی بگیرد، به صورت پروژه‌ای کار می‌کند. یا اگر ساعتی‌مشاوره‌ای خدمات ارائه دهد، سبک کاری دستمزدبگیری را پیش گرفته است.
یکی از توصیه‌های مهم سواد مالی جدا کردن حساب‌های مالی شخصی از حساب‌های کسب‌وکار است؛ چون زندگی نیازمند ثبات است. افراد باید در ابتدای کار، سرمایۀ اولیه را به کسب‌وکار اختصاص دهند و در طول زمان به آن بیفزایند.
این پنج سبک شغلی در حوزۀ درآمد هم با یکدیگر متفاوت‌اند. در حالت استخدام حقوق به صورت ماهانه دریافت می‌شود. در خویش‌فرمایی درآمد از مشتری به دست می‌آید و در حالت کسب‌وکار، درآمد از سود است. پرسش اما این است که که افراد چطور وضعیت مالی شخصی خود را با درآمد حاصل از شغل‌شان تطبیق دهند؟ در ادامه، دو راهکار ارائه شده است:
1. یکی از توصیه‌های مهم سواد مالی جدا کردن حساب‌های مالی شخصی از حساب‌های کسب‌وکار است؛ چون زندگی نیازمند ثبات است. افراد باید در ابتدای کار، سرمایۀ اولیه را به کسب‌وکار اختصاص دهند و در طول زمان به آن بیفزایند.
2. صاحبان کسب‌وکار از درآمد حاصل از آن به خود حقوق می‌دهند. از آنجا که حساب‌های مالی شخصی ماهانه است و باید برای زندگی شخصی برنامه‌ریزی کرد، در نقش صاحب کسب‌وکار، برای خود دستمزد تعیین می‌کنیم تا در زندگی ثبات داشته باشیم.
* «روز مبادا»، برنامۀ رادیویی ده‌قسمتی و حاصل همکاری مشترک آکادمی هوش مالی و رادیو گفت‌وگو است. این مطلب خلاصه‌ای از قسمت اول با عنوان «مدیریت مالی شخصی و کسب‌وکار» است که می‌توانید از اینجا بشنوید.
هشتگ‌های مرتبط
مطالب پیشنهادی
-
چرا شاغلان پارهوقت درآمدشان را بیشتر از واقع تخمین میزنند؟
درآمد متغیر و چالشهای برنامه‌ریزی مالی
-
درآمد متغیر چطور بر تصمیمگیریهای مالی اثر میگذارد؟
آثار منفی شغل پارهوقت بر میزان پسانداز
-
نظر خود را بنویسید