پنهان کردن خرده آشغال‌ها زیر فرش، خانه را تمیزتر نمی‌کند و خوردن مسکِّن منجر به سلامتی نمی‌شود! انسان ترجیح می‌دهد با همان چیزی مبارزه کند که روبرویش است. از این رو، در مواجهه با مشکلات، به نتایج و ظواهر می‌پردازد و آن‌ها را رفع و رجوع می‌کند. در حالی که در پس آن، ریشه و علتی در حال قدرت گرفتن است و این انسان و راه‌حل‌هایش در این پیش، رو به ضعف می‌رود. 

پرداختن به ریشه‌ها و علت‌هایی که همواره پنهان‌اند، کار بسیار دشوار و البته درستی است. به ویژه در امور اجتماعی که ریشه‌ها نادیدنی است و تأثیرها سال‌ها بعد شروع به نمایان شدن می‌کند. در نگاه سیستمی، تغییر در خروجی جز با بررسی ورودی‌ها و فرایندها و دخل و تصرف در آن‌‌ها ممکن نیست. اما هستند تعداد زیادی که به جای چنین تفکری، روبروی یک سیستم می‌ایستند و هر بار با دیدن خروجی نامطلوب، آن را محکوم و ستاد مبارزه با فلان را تشکیل می‌دهند و پند می‌دهند و می‌گیرند و می‌بندند.

وقتی بعد مالی زندگی افرادِ جامعه دچار آسیب‌ها و بیماری‌ می‌شود، در گذر زمان، بخش‌های دیگر زندگی نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند؛ تأثیراتی که گاه باور آن‌ها دشوار به نظر می‌رسد. مشکلات اقتصادی جامعه و ناتوانی افراد در رویارویی با آن، به آرامی چیزهایی را در سبک زندگی افراد، حذف و چیزهایی را اضافه می‌کند.

افزوده‌شده‌ها

مشکلات و نگرانی‌های اقتصادی، موجب بروز عوارضی در سطح فردی و اجتماعی می‌شود. مواردی بسیار و بی‌شمار که در اینجا تنها به چند مورد اشاره می‌شود:

• بروز بیماری‌های مختلف جسمی و روحی در فرد
  
• ایجاد تنش‌ در خانواده و روابط با همسر و فرزندان
  
• ترک کار، کاهش بهره‌وری و ایجاد تنش‌ در محیط کاری با همکاران و مدیران
  
• افزایش تنش‌های اجتماعی به شکل اعتراض‌های خیابانی 
  
• ایجاد ناامنی‌های اقتصادی با افزایش سرقت، کلاه‌برداری و ...
  

حذف‌شده‌ها

• کاهش و حذف گوشت، میوه، لبنیات و دیگر مواد لازم از سبد خرید خانوار
  
• کاهش و حذف ورزش، تفریح و سرگرمی از سبک زندگی افراد
  
• ناتوانی در پس‌انداز و سرمایه‌گذاری برای بحران‌های اقتصادی فردی و دوران بازنشستگی
  
• کوچ سرمایه‌گذاری‌ها به خارج از کشور 
  
• مهاجرت
  
• کاهش میزان ازدواج
  
• کاهش میزان فرزندآوری

در ویدئوی زیر، بر اساس پیمایشی که مرکز پژوهش‌های مجلس انجام داده بود، به یکی از این موارد اشاره کردم تا بدانیم توجه به بهبود وضعیت اقتصادی در سطح حاکمیت و پرداختن به سواد مالی در سطح فردی از چه اهمیتی برخوردار است.