افزایش آگاهی‌های مالی و آشنایی کودکان با موضوعات اقتصادی ضروری است؛ چرا که داشتن و حفظ ثبات، امنیت و آزادی مالی در زندگی افراد، بدون آنکه بدانند کارکرد پول چیست و نحوۀ کار کردن با آن چگونه است، امکان ندارد.

برای بسیاری از بزرگسالان و معلمان، آموزش موضوعات مالی به کودکان، از جمله پس‌انداز، پول درآوردن، خرجِ هوشمندانه، کمک کردن به دیگران و... چالش‌برانگیز و دشوار است. سام رِنیک، مدرس سواد مالی، نویسنده، ترانه‌سرا، کارآفرین اجتماعی اما سال‌هاست با ارائۀ راهکارهای متنوع، فرآیند آموزش این مفاهیم به کودکان را تسهیل کرده است.

او ساکن لس‌آنجلس است و بیش از دو دهه در زمینۀ آموزش سواد مالی به کودکان فعالیت کرده و تاکنون حدود 300 هزار کودک در 40 ایالت آمریکا و هشت کشور مختلف از محتوای آموزشی او بهره‌مند شده‌اند.

رنیک نویسندۀ کتاب «پس‌انداز هویج»، پنجمین جلد از مجموعه 27 جلدی کتاب داستان‌های سواد مالی است که توسط آکادمی هوش مالی و انتشارات قدیانی انتشار یافته است. این کتاب با تأکید بر آینده‌نگری، لزوم پس‌انداز و آماده شدن برای رویدادهای غیرمنتظره را به کودکان آموزش می‌دهد. «پس‌انداز هویج» ماجرای «سامی خرگوشه» را تعریف می‌کند که با جمع‌آوری هویج، خانواده‌اش را در یک روز طوفانی از گرسنگی نجات می‌دهد. رنیک مؤسس یکی از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های سواد مالی در جهان است و با برگزاری رویدادهای آموزشی در مدارس، سواد مالی را به موضوعی جذاب و مفرح برای کودکان تبدیل کرده است. «سامی خرگوشه» شخصیت اصلی داستان‌ها و ترانه‌های رنیک است؛ خرگوشی هم‌نام خود او که هنرمندی خلاق به نام وان الوِرادو آن را طراحی کرده است. رنیک می‌گوید وجه تشابه خرگوش‌ها و پول، تکثیر شدن است. خرگوش‌ها تکثیر می‌شوند و این دقیقاً یکی از جذاب‌ترین قابلیت‌های پول است؛ اتفاقی که از طریق سرمایه‌گذاری و پس‌انداز می‌افتد.

از نگاه او، بزرگسالان و پدر و مادرها اغلب خودشان را به دلیل دیر شروع کردن پس‌انداز و سرمایه‌گذاری سرزنش می‌کنند. دغدغۀ آن‌ها این است که نکند خودشان هم ناآگاهانه دچار همین خطا در قبال فرزندان‌شان شوند. همین دغدغه‌ها انگیزه‌ای شد تا او کتاب «پس‌انداز هویج» را بنویسد و مأموریت مهم خود، یعنی ساده‌سازی فرآیند آموزش‌های مالی برای پدر و مادرها و معلم‌ها و در نهایت تضمین آیندۀ کودکان را شروع کند. هدف او این است که به‌شکلی کاملاً ساده و در عین حال مفرح و جذاب، عادات، احساسات و رفتارهای صحیح در مواجهه با پول را در کودکان ایجاد کند و زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. این کار باید در سنین پایین و قبل از آنکه کودکان رابطه‌ای آسیب‌دیده با پول داشته باشند، شروع شود. افزایش آگاهی‌های مالی و آشنایی کودکان با موضوعات اقتصادی ضروری است؛ چرا که داشتن و حفظ ثبات، امنیت و آزادی مالی در زندگی افراد، بدون آنکه بدانند کارکرد پول چیست و نحوۀ کار کردن با آن چگونه است، امکان ندارد. از سوی دیگر، نتایج تحقیقات بسیاری نشان می‌دهد، رویکردها، عادت‌ها و رفتارهای افراد در مواجهه با پول از همان دوران کودکی شکل می‌گیرد. بر اساس تحقیقی که در دانشگاه کمبریج انجام شده، عادت‌های مربوط به پول تا قبل از سن هفت سالگی در کودکان ایجاد می‌شود. کودکان از همان لحظۀ تولد و شاید حتی قبل از آن در حال یادگیری هستند. چشمان و گوش‌های آن‌ها به‌دنبال دریافت اطلاعات است. ممکن است نتوانند دربارۀ این اطلاعات صحبت کنند؛ اما عادت‌ها و رفتارها شکل می‌گیرند. در سنین سه تا پنج سالگی، درست زمانی که درخواست‌های کودکان از والدین شروع می‌شود، این اطلاعات خود را نشان می‌دهند و به این ترتیب روابط آن‌ها با پول شکل می‌گیرد.

سؤال مهم برای والدین این است که آیا آن‎ها می‌خواهند مسئولیت آموزش‌های مالی کودکان و پرورش عادات و رفتارهای مالی‌شان را بپذیرند؟ این تصمیم‌گیری قطعاً تأثیر قابل‌توجهی بر رشد کودکان و آمادگی و توانایی آن‎ها برای ایجاد ثبات، امنیت و آزادی مالی در آینده دارد.

رنیک در سال 2000 شرکتی به نام «پس‌انداز یک عادت است» تأسیس کرد و فعالیت‌های او در 20 سال گذشته نشان می‌دهد، رویکرد او برای ساده‌سازی مفاهیم مالی موفقیت‌آمیز بوده است. اگرچه برای بسیاری از معلمان آموزش مفاهیم مالی کسل‌کننده است، اما رنیک موفق شده از طریق برندسازی و حضور در مدارس و با شعر و ترانه و بازی این مفاهیم را به موضوعاتی کاربردی و البته جذاب برای کودکان بدل کند. او تاکنون بازخورهای فوق‌العاده‌ای دریافت کرده؛ چرا که سامی برای کودکان شخصیتی دوست‌داشتنی است و کودکان به‌خوبی با او ارتباط برقرار می‌کنند.  سام رنیک علاوه بر کتاب «پس‌انداز هویج»، پنج کتاب داستان و 10 کتاب کار نوشته و 100 ترانه با موضوع سواد مالی سروده است. تمرکز تمام این منابع بر شکل‌دهی عادت پس‌انداز در کودکان است. از نگاه او، پس‌انداز یک عادت مهم است، خرج هوشمندانه یک عادت مهم است، پول درآوردن یک عادت مهم است، کمک کردن به دیگران، البته به‌شکل معقول و منطقی یک عادت مهم است.  رنیک معتقد است، ایجاد عادت‌های صحیح، کلید دستیابی به امنیت و آزادی مالی است؛ به همین دلیل او قصد دارد یک مدرسۀ آنلاین تأسیس کند که در سال 2021 راه‌اندازی خواهد شد. در این مدرسه، کارگاه‌های آنلاین برای همۀ سنین برگزار و دروس و دستورالعمل‌ها آموزش داده می‌شود.

این مطلب را در وب‌سایت روزنامۀ دنیای اقتصاد بخوانید.