چقدر از حقوق قانونی خود آگاهیم؟

تمام افراد جامعه در جایگاه مصرف‌کننده، حقوقی دارند که طی لایحه‌ای در سال 1388 به تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان رسید و به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد. از لحاظ آموزه‌های سواد مالی، همۀ مصرف‌کنندگان باید کاملاً از حقوق خود آگاه باشند و مسیر پیگیری مطالبات‌شان را بشناسند.

1. عرضه‌کننده مسئول صحت و سلامت کالا یا خدمت مطابق با ضوابط قانونی یا عرف معاملات است.

اگر کالا یا خدمت، کلی و تعویض‌شدنی باشد، حق دارید کالای سالم را از فروشنده مطالبه کنید.
اگر کالا یا خدمت جزئی و معین باشد، می‌توانید معامله را فسخ کنید یا مابه‌التفاوت کالای سالم و معیوب را از فروشنده دریافت کنید. اگر معامله را فسخ کنید، دیگر فروشنده ملزم به پرداخت خسارت به شما نیست.

2. عرضه‌کننده مکلف است:

ضمانت‌نامه‌ای را شامل مدت و نوع ضمانت همراه با صورت‌حساب فروش، که در آن قیمت کالا یا اجرت خدمات و تاریخ عرضه درج شده باشد، به شما بدهد.
هنگام خرید اطلاعات لازم مانند نوع، کیفیت، کمیت، پیش‌نیازهای ضروری برای مصرف آن کالا یا خدمت، تاریخ تولید و انقضای مصرف را در اختیار شما قرار دهد.
نمونه کالای موجود در انبار را برای فروش در معرض دید مصرف‌کننده بگذارد و اگر امکان نمایش آن در فروشگاه نیست، مشخصات کامل کالا را به اطلاع شما برساند.

3. تمام عرضه‌کنندگان، اعم از تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاهای سرمایه‌ای مکلف به داشتن نمایندگی رسمی و تعمیرگاه مجاز، تأمین قطعات یدکی و سرویس‌دهی و خدمات پس از فروش هستند.

4. تمام عرضه‌کنندگان باید با برچسب زدن یا نصب تابلو، قیمت کالا یا خدمات را به شکل روشن و مکتوب به گونه‌ای که همه آن را ببینند، اعلام کنند.

5. تبلیغات خلاف واقع و دادن اطلاعات نادرست از طریق وسایل ارتباط جمعی، رسانه‌های گروهی و برگه‌های تبلیغاتی که موجب فریب یا اشتباه مصرف‌کننده شود، ممنوع است.

6. تبانی و تحمیل شرایطی از سوی عرضه‌کنندگان کالا و خدمات که موجب کاهش عرضه، کیفیت محصول یا افزایش قیمت شود، جرم محسوب می‌شود.

این مطلب را در هفته‌نامۀ اطلاعات بورس بخوانید.