آداب پیش از قرض گرفتن

گاهی قصد داریم کالایی بخریم یا از خدمتی استفاده کنیم، اما پولش را نداریم! در این مواقع چه باید کرد؟ اولین و بهترین پیشنهاد سواد مالی این است: از این هزینه صرف‌نظر کن تا وقتی که به اندازۀ خرید این کالا یا خدمت پول‌هایت را جمع کرده باشی؛ سپس هزینه کن. گاهی این هزینه اجتناب‌ناپذیر و ضروری است، مانند هزینۀ درمان. در این صورت، می‌شود از صندوق اضطراری استفاده کرد و پس از گشایش، مبلغ را به صندوق بازگرداند.

در موقعیت‌های غیراضطراری، سواد مالی به گرفتن قرض توصیه نمی‌کند. آموزه‌های اسلامی نیز قرض گرفتن را ناپسند می‌دانند. بله؛ قرض دادن پسندیده است، اما قرض گرفتن، نه. معصومین (ع) در روایات خود انسان‌ها را از قرض گرفتن باز داشته و پیامدهای نامطلوب آن را بیان کرده‌اند. با این همه، اگر راهی جز قرض گرفتن نداشتید، احکام زیر را مدنظر قرار دهید:

قرض گرفتن بدون احتیاج، مکروه است و با افزایش نیاز، کراهت آن کاهش می‌یابد.
اگر در قرض شرط شود مبلغی بیشتر از آنچه قرض گرفته شده بازپرداخت شود، رباست.
گاهی با توافق قرض‌دهنده و قرض‌گیرنده، برای بدهی سررسید تعیین می‌شود که به آن بدهی مدت‌دار نیز می‌گویند. در این حالت، هر گاه قرض‌دهنده پول خود را مطالبه کرد، باید به او پس داده شود. به عبارت دیگر، اگر قرض مدت‌دار باشد، طلبکار نمی‌تواند پیش از آن مدت، طلبش را درخواست کند و اگر مدت‌دار نباشد، طلبکار هر وقت بخواهد می‌تواند طلبش را درخواست کند.
مبلغ، طرفین، شروط و در صورت مدت‌دار بودن قرض، زمان بازپرداخت آن را بنویسید و دو شاهد آن را امضا کنند.
تمام بدهی‌های شخص با مرگ او حال می‌شود؛ یعنی سررسید آن به زمان کنونی تبدیل می‌شود.
شخصی که قرض می‌کند، باید پیش از قرض به فکر بازپرداخت آن باشد.

این مطلب را در هفته‌نامۀ اطلاعات بورس بخوانید.